ကမ ၻာ့အေၾကာအဆစ္ကုပညာရပ္ညီလာခံ ဂ်နီဗာခရီး (WCPT Congress 2019) - ၁၆

World Confederation for Physical Therapy  Congress 2019 - An unforgettable trip to Geneva (16)

Mental Health in Physiotherapy

အေၾကာအဆစ္ကုပညာရပ္ႏွင့္စိတ္က်န္းမာေရးအေၾကာင္းကို အက်ဥ္းမ ွ်ေဆြေႏြးၾကည့္ၾကပါစို႔။

အခ်င္းခ်င္း မည္ကဲ့သို႔ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္ႏြယ္ပတ္သက္ၿပီး အမွီသဟဲကျပဳမႈရွိေနၾကပါသနည္း။

အေၾကာအဆစ္ကုပညာရွင္မ်ားသည္ လူတို႔၏လႈပ္ရွားသြားလာမႈ (movement) ႏွင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္နိုင္စြမ္း (functional ability) တို႔ 

- ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေေစေရး၊ 

- တည္တံ႔ေနေစေရးႏွင့္ 

- (အကယ္၍အားနည္းဆံုးရံႈးသြားခဲေသာ္) ျပန္လည္ရရွိနိုင္ေစေရးတို႔အတြက္ အဓိကအားျဖင့္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးရသည္။

     

သို႔ျဖစ္ရာ ရုတ္တရက္ၾကည့္မည္ဆိုပါက ရုပ္ပိုင္းသက္သက္ျဖင့္သာသက္ဆိုင္သည္ဟု အေပၚယံအားျဖင့္ ထင္စရာရွိေလသည္။

အမွန္က ယင္းသို႔မဟုတ္။

ထိုမ ွ်ႏွင့္ ၿပီးျပည့္စံုျခင္းမရွိ။

ကမ ၻာ့အေၾကာအဆစ္ကုပညာရပ္အသင္းႀကီး (WCPT) ၏အဆိုအရ ရုပ္ပိုင္း (physical) အျပင္၊

- စိတ္ပိုင္း (psychological)

- စိတ္လႈပ္ရွားခံစားမႈပိုင္း (emotional)ႏွင့္

- လူမႈေရးပိုင္း (social wellbeing) တို႔ကိုပါ လႊမ္းၿခံဳမိရမည္ျဖစ္သည္။   

အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ စိတ္က်န္းမာေရးျပသနာမ်ား (mental health problems/disorders) သည္ ရုပ္ပိုင္းႏွင့္စိတ္ပိုင္းကိုအေျခခံသည့္အေတြးမ်ား (thoughts)၊ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ား beliefs) ႏွင့္တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္ရေလသည္။  

      ျမန္မာစကားတြင္၊ 
      - စိတ္ေထာင္းေတာ့ ကိုယ္ေက် 
      - စိတ္ပ်ိဳေတာ့ ကိုယ္နု ဟူ၍ ဆိုထားရိုးရွိခဲ့ေလရာ စိတ္ႏွင့္ရုပ္တို႔အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္အမွီသဟဲျပဳေနမႈ ႏွင့္သက္ေရာက္မႈရွိတတ္ျခင္းတို႔ကို ထင္ရွားေစပါသည္။ 
     
     ထိုေၾကာင့္ စိတ္က ရုပ္အေပၚတြင္ ေကာင္းမႈဆိုးမႈမ်ားျဖစ္ေစနိုင္သလို ရုပ္ကလည္း စိတ္အေပၚတြင္ ေကာင္းမႈဆိုးမႈမ်ားျဖစ္ေစနိုင္ေၾကာင္းကို သုေတသနျပဳေလ့လာသိရွိၾကၿပီးျဖစ္သည္။ 

     အေၾကာအဆစ္လူနာမ်ား၏ရုပ္ပိုင္းေရာဂါေ၀ဒနာမ်ားက သူတို႔၏စိတ္က်န္းမာေရးကို မည္ကဲ့သို႔ဆင့္ပြားထိခိုက္ေစနိုင္ေၾကာင္းေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အခ်ိဳ ႔ကို ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ 







    




ယူႏူိက္တက္ကင္းဒန္း (United Kingdom) မွ Physiotherapist ေဒါက္တာဘရန္ဒန္စတပ္(ဘ) ေဟာေျပာပို႔ခ်ေနစဥ္။


           ၁) Osteoarthritis ေခၚ အရိုးအေၾကာအဆစ္ေရာင္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးခံစားေနၾကရသူမ်ားတြင္ ၂၀% သည္ စိတ္က်ေရာဂါ (Depression) ႏွင့္ အျခားေသာ ၂၀% သည္ စိတ္ေသာကေရာဂါ (Anxiety) ခံစားေနၾကရသည္။ (Stubbs et al 2016c)  

     ၂) ေလျဖတ္ေ၀ဒနာခံစားေနၾကရသူမ်ားတြင္ ၂၉% သည္ စိတ္က်ေရာဂါ (Depression) ခံစားေနၾကရသည္။ (Ayerbe et al 2013)  

     ၃) COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) ေခၚ အဆုတ္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးခံစားေနၾကရသူမ်ားတြင္ ၂၆% သည္ စိတ္က်ေရာဂါ (Depression) ခံစားေနၾကရသည္။ (Yohannes et al 2014)   

     ၄) ကင္ဆာေရာဂါခံစားေနၾကရသူမ်ားတြင္ ၁၁.၆% သည္ စိတ္က်ေရာဂါ (Depression) ႏွင့္ အျခားေသာ ၁၇.၉% သည္ စိတ္ေသာကေရာဂါ (Anxiety) ခံစားေနၾကရသည္။ (Mitchell et al 2013)