"ဘေလာ့လုပ္ၿပီး စာေတြ ေရးစမ္းပါဗ်ာလို႔" တိုက္တြန္းသူေတြက တိုက္တြန္း ခဲ့ၾကတာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ တိုက္တြန္းၾကတဲ့ အရင္းႏွီးဆံုးမိတ္ေဆြမ်ားထဲက တစ္ဦးကေတာ့ အေမရိကန္မွာေရာက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာေသာင္းတင္ (စာေရးဆရာ လူမ်ိဳးေနာ္)ပါ။ ဇနီးျဖစ္သူက အနီးကပ္ အားေပးတိုက္တြန္းခဲ့ သလို သမီးျဖစ္သူကေတာ့ ယခုဘေလာ့ကို အစမွအဆံုး လုပ္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ တယ္။ ေရးမယ္ ေရးမယ္နဲ႔ အခုမွပဲ ေရးျဖစ္ပါေတာ့တယ္။ ကမာၻမွာ အရည္ အေသြး အေကာင္းဆံုးကၽြန္းထြက္ရွိတဲ့ အမိျမန္မာျပည္နဲ႔ ကၽြန္းပင္ေတြ ၀န္း ရံထားေလ့ရွိခဲ့တဲ့ ေမြးဇာတိ ကန္႔ဘလူၿမိဳ႔ကို အမွတ္တရ ဂုဏ္ျပဳ႔လ်က္ ဒီဘေလာ့၏အမည္ကို 'ကၽြန္းသာယာ'လို႔ ေပးလိုက္ပါသည္။

Saturday, February 25, 2012

ေရရွည္သံုးမည့္လက္

ၿပီးခဲ့သည့္သံုးေလးရက္က စာေရးသူတို႔အလုပ္႒ာနမွ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တစ္ဦးသည္ သူ႔လက္ေကာက္ ၀တ္ႏွင့္လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ား နာေန ထံုေနသျဖင့္ စာေရးသူထံလာၿပီး တိုင္ပင္ေမးျမန္းလာသည္။ သူ႔ လက္အားၾကည့္လ်က္ေမးခြန္းတစ္ခ်ိဳ ႔ေမးၿပီး လက္ေကာက္၀တ္အနီးအနားမွာ အာရံုေၾကာဖိညပ္ျခင္း (Carpal Tunnel Syndrome) ျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။ သူကလည္း ေဆးဘက္ပညာရွင္တစ္ဦး (occupational therapist) ျဖစ္သျဖင့္ စာေရးသူေျပာသည္ကို ခ်က္ခ်င္းသိရွိသေဘာေပါက္ကာ ယင္း ေ၀ဒနာျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ယံုၾကည္၏။ စာေရးသူက ကြန္ျပဴတာသံုးတာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးေမးရာ သူက စာ ရိုက္တိုင္းလက္ေကာက္၀တ္ေနရာအား စားပြဲေစာင္းတြင္တင္(ေထာက္)ၿပီးရိုက္ေလ့ရွိေၾကာင္း ေျပာပါ သည္။ ယင္းအေနအထားမွာ လက္ေကာက္၀တ္အနီးရွိအာရံုေၾကာ(median nerve)ကို ၾကာရွည္ဖိျခင္းျဖစ္ ေစပါသည္။ 

 

လက္မ၊ လက္ညိွဳး၊ လက္ခလယ္ႏွင့္ လက္သူႂကြယ္တစ္ျခမ္းတို႔တြင္ ေ၀ဒနာခံစားရပံု။ ဓါတ္ပံု - 2004 Medicine Net, Inc.
အာရံုေၾကာ (median nerve) အား လက္ေကာက္၀တ္အနားရွိ ကန္႔လန္႔ျဖတ္အရြတ္ျပားႀကီး (transverse carpal ligament) ေအာက္တြင္ ဖိညပ္ခံရတတ္သည္။
အာရံုေၾကာ (Median nerve)သည္ ကန္႔လန္႔ျဖတ္အရြတ္ျပားႀကီး(အေပၚဖက္)၊လက္ဖ၀ါးအရိုးမ်ား(carpal bones) (ေအာက္ဖက္) ႏွင့္ ႂကြက္သားေၾကာမ်ား(flexor tendons) အၾကား ရွိေနသျဖင့္ ဖိညပ္ျခင္းျဖစ္နိုင္၏။ ပံုမ်ား - American Academy of Orthopaedic Surgeons, 2009

ကာပယ္တန္နယ္စင္ဒရုမ္းေ၀ဒနာသည္ ယင္းအာရံုေၾကာအားဖိညပ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရေလသည္။ အာရံု ေၾကာအားဖိညပ္ထားျခင္းေၾကာင့္ အာရံုေၾကာ၏လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအား ထိခိုက္ေစၿပီး လက္ႏွင့္ လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ား နာျခင္း၊ က်င္ျခင္း၊ ထံုျခင္းစသည့္ေ၀ဒနာမ်ား ခံစားရတတ္ေလ့ရွိသည္။ အထူးသ ျဖင့္ ညပိုင္းတြင္ပိုၿပီး သိသိသာသာခံစားရ၏။ ေန႔ခင္းပိုင္းတြင္မူ ကားေမာင္းျခင္း သတင္းစာဖတ္ျခင္းစ သည့္ေန ႔ တဓူ၀လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ကိစၥမ်ားတြင္ ေ၀ဒနာမ်ားခံစားရလ့ရွိသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္ကုန္ပိုင္းကလည္း စာေရးသူတို႔အလုပ္မွ၀န္ထမ္းတစ္ဦးသည္ ဘီရိုေပၚရွိပစၥည္း မ်ားရွင္းရင္း ေခြးေျခခံုေပၚမွျပဳတ္က်လ်က္ လက္ေကာက္၀တ္အနားရွိ လက္ဖ်ံရိုးတစ္ေခ်ာင္း က်ိဳးသြားခဲ့သည္။ ထိုေန႔ က သူလဲက်ရာေနရာကငိုယိုၿပီးထြက္အလာ စာေရးသူႏွင့္တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ပင္ ေကာ္ရစ္ဒါမွာေတြ႔ ခဲ့ သည္။ လက္ေကာက္၀တ္ပံုစံခ်ြတ္ယြင္းသြားေသာ သူ႔လက္ကို ျမင္သည္ႏွင့္လက္က်ိဳးသြားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း စာေရးသူက အေသအခ်ာႀကီးသိလိုက္၏။ ရန္ကုန္ၿမိဳ ႔ ၾကည့္ျမင္တိုင္အရိုးအထူးကုေဆးရံုႀကီးတြင္ ၉ ႏွစ္ ၾကာတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရာ ယင္းကဲ့ သို႔လက္ေကာက္၀တ္ရိုးက်ိဳး(Colles’ fracture) ေသာလူနာမ်ား အား အေၾကာအဆစ္ဆိုင္ရာ ကုသမႈမ်ားေပးခဲ့ရ၏။ သို႔ျဖစ္ရာ စာေရးသူက သူမအားေဆးခန္း(GP)သို႔မ သြားပဲ အေရးေပၚ ႒ာနသို႔ တိုက္ရိုက္အျမန္ဆံုးသြားရန္ ေျပာျပရ၏။ သူမသည္ ယခုအခါေက်ာက္ပတ္ တီးျဖဳတ္ၿပီး ျဖစ္ရာ ေဆးရံုတြင္ အေၾကာအဆစ္ဆိုင္ရာကုသမႈမ်ား(physiotherapy treatment) ခံယူ လ်က္ရွိေလသည္။    

မေန႔နံနက္ကမူ လက္ထိခိုက္မႈျဖစ္သည့္၀န္ထမ္းတစ္ဦး စာေရးသူထံေရာက္လာခဲ့ျပန္သည္။ လက္မႏွင့္ လက္ဖ်ံရိုးေအာက္ပိုင္းတို႔၌ အေတာ္ႀကီးနာေနသျဖင့္ မ်က္ႏွာတြင္စိုးရိမ္စိတ္မ်ား သိသိသာသာႀကီး ေတြ ့ ေနရသည္။ ထိခိုက္မႈဒဏ္ေၾကာင့္ အလြန္နာေနေသာ္လည္း အရိုးက်ိဳးသည့္လကၡဏာမ်ားကို ထင္ထင္ ရွားရွားမေတြ႔ရသျဖင့္ ေလာေလာဆယ္ ေရခဲအိတ္ကပ္၊ လက္ကိုတံေတာင္ေကြးလ်က္ ရင္ပတ္နားကပ္ ၿပီး အနားေပးထားရန္ သူမအား ေျပာျပရသည္။ ထိခိုက္မႈျဖစ္သည္မွာ မိနစ္ပိုင္းမွ်သာ ရွိေသးရာ ေနာက္ နာရီ၀က္ တစ္နာရီၾကာမွ အေျခအေနကို ျပန္ၾကည့္ဦးမည္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ သိပ္နာေနသျဖင့္ ႒ာနတာ၀န္ ခံက ေဆးရံုသို႔သြားေစခဲ့၏။ အေရးေပၚ႒ာနမွ ၾကည့္ရႈၿပီး စိုးရိမ္စရာမရွိသျဖင့္ အလုပ္ဆက္လုပ္ေစပါ သည္။

အထက္ပါလက္ထိခိုက္အနာတရျဖစ္ျခင္းဥပမာ ၃ ခုကိုၾကည့္က လက္ကိုဂရုတစိုက္ရွိၾကရန္ မည္မွ်အ ေရးႀကီးလွေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။

လူအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ မ်က္ႏွာေလးတစ္ခုအား အမ်ိဳးမ်ိဳးဂရုတစိုက္ရွိတတ္ၾကေသာ္လည္း မိမိတို႔ ေန႔ စဥ္အခ်ိန္တိုင္း အသံုးျပဳေနၾကရသည့္ လက္ကိုမူ လိုအပ္ေသာဂရုျပဳမႈ နည္းပါးၾက၏။ ဂရုျပဳရေကာင္း မွန္းပင္ မသိၾကသည္က မ်ားေလသည္။ လက္၏အသံုးတန္ဖိုးအား ထိခိုက္အနာတရျဖစ္ၾကေသာအခါ တြင္မွ လက္နာက်င္ကိုက္ခဲမႈခံစားရေသာအခါတြင္မွ သိတတ္ၾကေလ့ ဂရုျပဳမိတတ္ေလ့ ရွိၾကသည္။ 

လူ႔ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းေတြထဲမွာ အရြယ္အစားေသးငယ္သေလာက္ အလုပ္အရႈပ္ဆံုးကေတာ့ လက္ ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔မို႔ေၾကာင့္လည္း လက္ႏွင့္လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားသည္ မၾကာခဏဆိုသလို စူးရွျခင္း ပြန္း ပဲ့ျခင္း ဖိညပ္ျခင္းႏွင့္ က်ိဳးေက်ျခင္း စသည့္ထိခိုက္အနာတရျဖစ္မႈမ်ား ရွိတတ္ၾက၏။ လက္ကိုအသံုးျပဳ ေလတိုင္း ႂကြက္သားမ်ားႏွင့္အာရံုေၾကာမ်ား ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ၾကရ၏။ လက္ေခ်ာင္းမ်ားမွာရွိသည့္အာ ရံုေၾကာမ်ားေၾကာင့္ ထိေတြ႔မႈကို သိၾကရ၏။ ပူျခင္း ေအးျခင္းကို ခံစားသိရွိနိုင္ၾက၏။ နာက်င္မႈကိုလည္း သိၾကရ၏။ လက္၏ထိေတြ႔သိရွိမႈတစ္ခု တည္းျဖင့္ပင္ အေမွာင္ထဲမွာမ်က္ေစ့မျမင္ပဲ စမ္း၀ါးေလ်ာက္နိုင္ ေလသည္။

ဤမွ်ေသးငယ္လွသည့္လက္ႏွစ္ဖက္ရွိ အရိုးအေရအ တြက္သည္ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးရွိအရိုးအေရအ တြက္ စုစုေပါင္း၏ ေလးပံုတစ္ပံုေက်ာ္ရွိသည္။ ထို႔အျပင္ လက္(အထူးသျဖင့္ လက္ေခ်ာင္းထိပ္ဖ်ားတို႔) တြင္ တစ္လက္မပတ္လည္အက်ယ္အ၀န္းတိုင္းမွာ အာရံုေၾကာမွ်င္ေလးေပါင္း ေထာင္ဂဏန္းအထိရွိ ၾက၏။    

သို႔ျဖစ္ေပရာ သဘာ၀တရားက အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေပးထားသည့္လက္မ်ား ေရရွည္က်န္း မာသန္စြမ္းေရးအတြက္ တန္ဖိုးသိသိဂရုျပဳၾကရေပမည္။  

 

 

1 comment:

  1. Thanks for this important reminder about hand-care, Saya TMA!
    Of course, all of our body parts including the hands are utmost important in our daily lives!
    Treasure everything and use very carefully.
    As human body is not like a motor car, we can't replace everything easily when our organs and its functions are not working.

    ReplyDelete