"ဘေလာ့လုပ္ၿပီး စာေတြ ေရးစမ္းပါဗ်ာလို႔" တိုက္တြန္းသူေတြက တိုက္တြန္း ခဲ့ၾကတာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ တိုက္တြန္းၾကတဲ့ အရင္းႏွီးဆံုးမိတ္ေဆြမ်ားထဲက တစ္ဦးကေတာ့ အေမရိကန္မွာေရာက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာေသာင္းတင္ (စာေရးဆရာ လူမ်ိဳးေနာ္)ပါ။ ဇနီးျဖစ္သူက အနီးကပ္ အားေပးတိုက္တြန္းခဲ့ သလို သမီးျဖစ္သူကေတာ့ ယခုဘေလာ့ကို အစမွအဆံုး လုပ္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ တယ္။ ေရးမယ္ ေရးမယ္နဲ႔ အခုမွပဲ ေရးျဖစ္ပါေတာ့တယ္။ ကမာၻမွာ အရည္ အေသြး အေကာင္းဆံုးကၽြန္းထြက္ရွိတဲ့ အမိျမန္မာျပည္နဲ႔ ကၽြန္းပင္ေတြ ၀န္း ရံထားေလ့ရွိခဲ့တဲ့ ေမြးဇာတိ ကန္႔ဘလူၿမိဳ႔ကို အမွတ္တရ ဂုဏ္ျပဳ႔လ်က္ ဒီဘေလာ့၏အမည္ကို 'ကၽြန္းသာယာ'လို႔ ေပးလိုက္ပါသည္။

Wednesday, December 18, 2013

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား က်န္းမာေရးဆုလာဘ္တစ္ပါး



၁၃၇၅ ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လဆုတ္ ၁ ရက္။ (18 December, 2013 Wednesday)


ၿပီးခဲ့ေသာ စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္က်ေရာက္ၿပီး တစ္ကမ ၻာ့လံုးအႏွံ႔က်င္းပခဲ့သည့္ ကမ ၻာ့အေၾကာ အဆစ္ကုပညာရပ္ေန႔ (World Physical Therapy Day) ၏ ေဆာင္ပုဒ္မွာ "ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား က်န္းမာ ေရးဆုလာဘ္တစ္ပါး" (Movement for Health) ျဖစ္သျဖင့္ ေအာက္ပါက်န္းမာေရးပညာေပးေဆာင္းပါး ကို ေၾကးမံုသတင္းစာသို႔ မိမိ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။




ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာပါ ေဆာင္းပါး။




အာေရာဂ်ံ ပရမံလာဘံ - က်န္းမာျခင္းသည္ လာဘ္တစ္ပါးဟူ၍ မိမိတို႔အားလံုး ငယ္စဥ္ကပင္ ၾကားဖူးနား ၀ရွိခဲ့ၾကၿပီး ေျပာဖန္မ်ား ၾကားရဖန္မ်ားသျဖင့္ နားမွာအစြဲလြန္ကာ ရိုးအီသြားလ်က္ အခ်ိဳ ႔က အေလးပင္မ မူတတ္ၾကဟု ထင္ပါသည္။ က်န္းမာေရးသည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း နားလည္ယံုၾကည္လက္ခံထားၾကေသာ္ လည္း ယင္းအဆင့္တြင္သာ ရပ္တန္႔ေနတတ္ၿပီး တကယ္တမ္းအားထုတ္ေဆာင္ရြက္သည့္အဆင့္သို႔ မ ေရာက္ၾကသည္က မ်ားေလသည္။

သို႔ေပမယ့္ ေဆာင္းရာသီ၏ ဒီဇဘၤာလတြင္မူ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ျဖစ္ၾကပါ သည္။ မိမိတို႔ငယ္စဥ္ကတည္းက ဒီဇဘၤာလသို႔ေရာက္ေလတိုင္း အသံခ်ဲ ႔စက္ႀကီးမွ "ေစာေစာအိပ္လို႔ ေစာေစာထလို႔ ေစာေစာလမ္းေလွ်ာက္ၾကပါစို႔"ဆိုေသာက်န္းမာေရးလံႈ ႔ေဆာ္သီခ်င္းကို ႏွစ္စဥ္ၾကားရေလ့ ရွိၿပီး အိပ္ယာထဲက ေန အိပ္ခ်င္မူးတူး မထခ်င္ထခ်င္ လူးလဲထကာ လမ္းေလွ်ာက္သြားခဲ့ရသည္မွာ က်န္း မာေရးအတြက္ အမွန္ တကယ္အက်ိဳးရွိခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၂ လကာလတြင္ ၁ လခန္႔သာလမ္းေလွ်ာက္ ျခင္း ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ျခင္းျဖင့္ ေရရွည္က်န္းမာေရးအက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈကား မရရွိနိုင္ပါေခ်။ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး အခ်ိန္မွန္မွန္ လိုက္စားေလ့က်င့္ၾကရန္ လိုေလသည္။


အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္းမြန္ ေၾကာင္းကို လူတိုင္းလိုလို သိထားၾကၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔တေစ ယင္းသို႔သိရွိထားၾကသူတိုင္း သူတို႔၏က်န္း မာေရးအတြက္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ျပဳလုပ္ၾကပါသေလာ။ အေျဖက ရွင္းေနပါ၏။ လူတိုင္းမေျပာႏွင့္၊ အ ေတာ္မ်ားမ်ားပင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မလုပ္ျဖစ္ၾကသည္က မ်ားေလသည္။ အခ်ိဳ ႔က အခ်ိန္မရ ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပၾက၏။ အခ်ိဳ ႔ က ေနပူလို႔ မိုးရြာလို႔ ေအးလို႔ ဗိုက္ဆာလြန္းလို႔ ဗိုက္တင္းေနလို႔ စသ ျဖင့္ ဟိုဟိုသည္သည္ ယိုးမယ္ဖြဲ႔ကာ အပ်င္းထူ၍ မလုပ္ျဖစ္ၾက။ အခ်ိဳ ႔ကမူ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈဟူသည္ ကို ေသခ်ာဂနစြာ မသိသျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈႏွင့္က်န္းမာေရးတို႔ မည္သို႔မည္ပံု တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္မႈရွိေနေၾကာင္းကို နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္း မရွိၾက၍လည္းေကာင္း အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ မလုပ္ျဖစ္ၾကျခင္းျဖစ္ေလသည္။

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈဆိုသည္မွာ ေျခလက္ေခါင္းခါးအစရွိသည့္ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို စနစ္တက် လႈပ္ရွားေပးျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း ေျပးျခင္း ေရကူးျခင္းကဲ့သို႔ေသာ အားကစား ပစၥည္း တစ္စံုတရာမပါဘဲ ေလ့က်င့္နိုင္သကဲ့သို႔၊ ျခင္းခတ္ျခင္း ေဘာလံုးကန္ျခင္း ၾကက္ေတာင္ရိုက္ျခင္း တို႔ကဲ့သို႔ေသာ အားကစားပစၥည္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးသံုး၍လည္း ေလ့က်င့္နိုင္ေလသည္။ အားကစားပစၥည္း တစ္ မ်ိဳးမ်ိဳးကို သံုးသည္ျဖစ္ေစ မသံုးသည္ျဖစ္ေစ ဦးေႏွာက္ႏွင့္အာရံုေၾကာတို႔၏ေစ့ေဆာ္မႈ၊ ၾကြက္သားမ်ားရုန္း ဆန္႔မႈ၊ အရိုးအဆစ္မ်ား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈျဖစ္ရေလသည္။ တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာ ႏွလံုး အဆုတ္စသည့္ ေသြးလွည့္စနစ္ႏွင့္အသက္ရူလုပ္ငန္းမ်ားကိုပါ ေလ့က်င့္မႈျဖစ္ေစေတာ့ ၏။

ယခုအခါ တစ္ေန႔တစ္ျခားတိုးတက္ရွာေဖြေတြ႔ရွိေနသည့္ ေဆးသုေတသနလုပ္ငန္းရပ္မ်ားသည္ ကိုယ္ လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈေၾကာင့္ရရွိလာသည့္ က်န္းမာေရးေကာင္းက်ိဳးမ်ားကို အသက္အရြယ္မေရြး လူတိုင္းခံစားရရွိနိုင္ေၾကာင္း ယခင္ထက္ပို၍ခိုင္ခိုင္မာမာ သိရွိလာၾကၿပီးျဖစ္သည္။ သန္စြမ္းသူမ်ားေကာ မသန္စြမ္းသူမ်ားကိုပါ က်န္းမာႀကံ ႔ခိုင္မႈျဖစ္ေစသည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေလာင္းမ်ားႏွင့္ ေသြးတိုး ဆီး ခ်ိဳအစရွိသည့္ ေရာဂါေ၀ဒနာခံစားေနၾကရသူမ်ားပင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္ေပးျခင္းျဖင့္ က်န္းမာ ေရး ပိုမိုေကာင္းမြန္လာၾကသည္။

ယခုအပတ္တြင္ဖတ္လိုက္ရေသာ ျပင္သစ္သတင္းဌာနႏွင့္နယူးေယာက္တိုင္းမ္တို႔မွ က်န္းမာေရးသတင္း ၂ ပုဒ္ကို ဥပမာေပး တင္ျပလိုပါသည္။

အသက္အရြယ္ႀကီးသူမ်ားအေနျဖင့္ ယခင္က ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈမ်ား မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ေစဦး ယခု အခ်ိန္မွစၿပီး လုပ္ၾကမည္ဆိုပါက မ်ားစြာေနာက္မက်လွေသးဟုဆိုပါသည္။ ယခုကဲ့သို႔ အသက္အရြယ္ ႀကီးမွလုပ္ပါလွ်င္ က်န္းမာေရး၏ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကို အေသအခ်ာရရွိနိုင္ေသးေၾကာင္း ၿဗိတိသွ်အားကစား ဆိုင္ရာဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားေလသည္။ အသက္ ၆၄ ႏွစ္အထက္ရွိသူ ၃၅၀၀ ဦးတို႔၏ က်န္းမာေရး မွတ္တမ္းမ်ားကို ၈ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေလ့လာၿပီး ေရးသားထားျခင္းျဖစ္သည္။ တစ္ပတ္လွ်င္တစ္ရက္ ပံုမွန္ ေလ့က်င့္ၾကသူ အသက္ႀကီးသူမ်ားသည္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈမရွိသူ အသက္ႀကီးသူမ်ားထက္ က်န္းက်န္းမာမာျဖင့္ အသက္ႀကီးရန္ (Healthy ageing) အခြင့္အလမ္း ခုႏွစ္
ဆ ပိုရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္ ဆို၏။

လန္ဒန္တကၠသိုလ္မွ သုေတသနေလ့လာမႈေခါင္းေဆာင္ 'မတ္ခ္ဟန္းမား' က "အေရးႀကီးတဲ့ အဓိကအ ခ်က္ကေတာ့ဗ်ာ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားရွိေနၾကဖို႔ လိုတာပါပဲ။ ေလ့က်င့္လႈပ္ရွားတယ္ ဆိုရာမွာလည္း အားကစားရံုကိုသြားၿပီး ေလ့က်င့္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သစ္ပင္ပန္းပင္ စိုက္တာတို႔ ေစ်းကို လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးသြားတာတို႔ေလာက္ ေျပာခ်င္တာရယ္ပါ" ဟု ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ေလသည္။ သည္တြင္
က်န္းက်န္းမာမာျဖင့္ အသက္ႀကီးျခင္းဟူသည္ အဘယ္နည္း။ လိုရင္းကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရေသာ္ အဓိက ေရာဂါႀကီးမ်ားကင္းရွင္းလ်က္ မသန္စြမ္းမႈမျဖစ္ပဲ စိတ္ဓာတ္က်ေ၀ဒနာႏွင့္ မွတ္ဥာဏ္သိသိသာသာက် ဆင္းျခင္းမ်ားမရွိျခင္းကို ဆိုလိုေလသည္။

ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေလာင္းမ်ားသည္ပင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈမ်ားကို ဆရာ၀န္ႏွင့္အေၾကာ အဆစ္ကုပညာရွင္မ်ား (physiotherapist) ညြန္ၾကားသည့္အတိုင္း တိတိက်က် လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ပါ က မိခင္ကိုယ္တိုင္ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ျခင္းႏွင့္ေမြးဖြားရလြယ္ကူေခ်ာေမြ႔ျခင္းျဖစ္ရံုမက ၀မ္းထဲရွိသေႏၶ သား၏ ဦးေႏွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအား ပိုမိုေကာင္းမြန္လာေစၿပီး ေမြးဖြားလာၿပီးေနာက္တြင္လည္း ကေလး၏ႏွလံုး ေသြးေၾကာမ်ား ပိုမိုသန္စြမ္းလာေၾကာင္းကို သုေတသီမ်ားက ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့ၾကသည္။

ႊဤစာေရးသူကိုယ္တိုင္သည္လည္း ဥာဏ္ရည္နိမ့္ကေလးမ်ားအား ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေစလ်က္ က်န္းမာေရးတိုးတက္မႈရွိလာေၾကာင္းႏွင့္ခံနိုင္ရည္ျမင့္မားလာၾကေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိခဲ့ ရပါသည္။ မိမိသည္ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္လာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ငယ္စဥ္မွစၿပီး ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈေလ့ က်င့္မႈမ်ားကိုမျပတ္ျပဳလုပ္လာခဲ့ရာ ယခုအခါက်န္းက်န္းမာမာျဖင့္ လူငယ္မ်ားႏွင့္မျခား လႈပ္ ရွားသြားလာ နိုင္ကာ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးအျဖစ္ အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္လ်က္ ရွိေနပါေသးသည္။

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္မႈ ျပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ရရွိလာသည့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ကား အံ့ဖြယ္လိလိပင္ ရွိပါဘိ၏။ အဖိုအခ ေပးရန္မလိုပဲ ေဘးထြက္အႏ ၱရာယ္ကင္းရွင္းစြာျဖင့္ မိမိစိတ္ တိုင္းက် ေရြးခ်ယ္စီစဥ္ျပဳလုပ္နိုင္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္ က်န္းမာေရးဆုလာဘ္ႀကီးအား လူ တိုင္းလူတိုင္း ရယူခံစားနိုင္ေစေၾကာင္း ဆႏၵျပဳတိုက္တြန္းနိႈးေဆာ္လိုက္ရပါသည္။  




 

No comments:

Post a Comment